ავტორი: სანდრო მაისურაძე
შავი ზღვის საერთაშორისო უნივერსიტეტი,
ბიზნესის ადმინისტრირების საფუძვლები
საბუღალტრო აღრიცხვა და აუდიტი

ხელმძღვანელი: პროფესორი კახაბერ ჯაყელი

როგორ განვავითაროთ საცალო ბრენდინგი?

ალბათ აქვე გაგიჩნდათ კითხვა, თუ როგორ უნდა განავითაროთ საცალო ბრენდინგი? პირველ რიგში მინდა გითხრათ, რომ საცალო ბრენდინგის ოპტიმალურ განვითარებას მანამ ვერ დაიწყებთ სანამ არ გაიგებთ თუ როგორია თქვენი კომპანიის პოზიციონირება. პროდუქტის პოზიცია არის მომხმარებლის მიერ პროდუქტის შეფასების მნიშვნელოვანი ინდიკატორი ან სხვაგვარად რომ ვთქვათ დეტერმინანტი, რომელიც გვიჩვენებს რა პოზიცია უჭირავს პროდუქტს მომხმარებლის თავსა და სამომხმარებლო კალათაში კონკურენტ ბრენდებთან მიმართებაში. მაგალითისთვის მე წარმოგიდგენთ თუ როგორ იგება და რას წარმოადგენს პოზიციონირების რუკა.

პოზიციონირების რუკა არის თქვენი კომპანიის პოზიციის დესკრიფციული პარამეტრი, რომელიც გიჩვენებთ თუ რისკენაა კოორდინირებული თქვენი ბრენდი. თუ თქვენი ბრენდინგი მეტად არის მიმართული ფუფუნების მოყვარული მაღალი შემოსავლის მქონე მომხმარებელთა სეგმენტზე, ეს ნიშნავს,რომ ის გადახრილია რუკის მარცხენა მხარეს. ხოლო იმ შემთხვევაში თუ თქვენი ბრენდი მეტად ფუნქციონირებადი მომხმარებლებისკენაა მიმართული, მაშინ ბრენდიც მარჯვენა მხარეს იქნება გადახრილი პოზიციონირების რუკაზე. როგორც ხედავთ რუკას გააჩნია კიდევ ერთი ინდიკატორი – ფასი. ეს არის თქვენს მიერ წარმოებული პროდუქტების ან მომსახურების საშუალო ფასი. რუკაზე რაც უფრო მაღლა მდებარეობს თქვენი ბრენდი, შესაბამისად უფრო მაღალია ფასი.

რაში დაგეხმარებათ პოზიციონირების რუკა? თუ თქვენი ბრენდი მაგალითისთვის ფუფუნებისკენაა მიმართული, მაშინ დიზაინი, დეკორაცია, მასალა და სხვა ფიზიკური იდენტიფიცირების საშუალებები შეარჩიეთ რელევანტურად, რათა მაქსიმალურად იქნას აცილებული საცალო ობიექტის ფიზიკური ჰაბიტუსის ინდიკატორებს შორის დისონანსი ან ფლუქტუაცია, რომელიც საბოლოოდ მომხმარებელში გამოიწვევს რესიგნაციის შეგრძნებას. მოვლენათა მსგავსი განვითარება კი ბიზნესის ოპერირების რეგრესული განვითარების წინაპირობა შეიძლება გახდეს.

კულტურული და გეოგრაფიული ბრენდინგი

კულტურული და გეოგრაფიული ბრენდინგი ფაქტობრივად ორი განსხვავებული, მაგრამ მსგავსი ტიპის ბრენდინგის მიმართულებებია. ორივე პოპულარულია ტურიზმის ინდუსტრიაში.

გეოგრაფიული ბრენდინგი არის ქალაქების, სახელმწიფოების, რეგიონების და თუნდაც ქვეყნების ბრენდირება. მაგალითად საქართველოში გვაქვს სტიკერი წარწერით „მე მიყვარს თბილისი“. კულტურული ბრენდინგი მსგავსია, მაგრამ ფოკუსირებულია რეგიონის კულტურულ ასპექტებზე, ვიდრე გეოგრაფიულზე.

რა სახის ბიზნესს შეუძლია ისარგებლოს კულტურული და გეოგრაფიული ბრენდინგით?რა თქმა უნდა, ტურიზმს და ტურიზმის ინკლუზიურ ბიზნესებს, როგორიცაა სასტუმროები და აეროპორტის ტაქსები, მაგრამ ასევე ნებისმიერი სახის ბიზნესი, რომელიც მისი წარმოშობის რეგიონს აქცევს მის ბრენდინგში ფოკუსირებულ პუნქტად.

კორპორატიული ბრენდინგი

ფოტო 9 corporate branding

კორპორატიული ბრენდინგი ძალიან კომპლექსური ტერმინია, რომელიც მოიცავს პროფესიული კომპანიის ყველა მარკეტინგულ საქმეს და მათ ერთმანეთთან ასოცირებას. უფრო მარტივად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ კორპორატიული ბრენდი არის ბიზნესის ფილოსოფია ან ძირითადი ღირებულება, დასახული თემა. კორპორატიული ბრენდინგი არის ის, თუ როგორ წარუდგენს კორპორაცია საკუთარ თავს მსოფლიოს. ალბათ გაგიჩნდებოდათ კითხვა თუ რაში ეხმარება კორპორატიული ბრენდინგი ბიზნესს? კორპორატიული ბრენდინგი უზრუნველყოფს კომპანიის კონკურენტულ უპირატესობას, ეხმარება ბიზნესს პროდუქციის რეალიზაციაში ბაზარზე,რადგან მომხმარებლებმა კარგად იციან კომპანიის შესახებ მისი ძლიერი კორპორატიული იდენტობისა და ბრენდის სახელის გამო. ამის გარდა, კორპორატიული ბრენდინგი ხელს უწყობს პროდუქტების დივერსიფიკაციას, ეხმარება კომპანიას შევიდეს ახალ ბაზრებსა და ლოკაციებზე შიდა და საერთაშორისო დონეზე, რადგან კორპორატიულ სუბიექტს კორპორატიული ბრენდინგის ძალისხმევით რეპუტაციის გამყარება.კორპორატიული ბრენდინგის ადეკვატურად დანერგვით, მომხმარებლებში იზრდება ნდობის ფაქტორი კომპანიის მიერ პროდუქტისა და მომსახურების შეთავაზების მიმართ.

კორპორატიული ბრენდინგი საკმაოდ განსხვავდება პროდუქტის ბრენდინგისგან, რადგან ეს უკანასკნელი ყურადღებას აქცევს კომპანიისთვის გაყიდვის წერტილებს და მოგებას, ხოლო პირველი აცნობს ბაზარს და სამიზნე აუდიტორიას ბრენდის არსებობის, ღირებულებების შესახებ. საფუძვლების, გაყიდვის უნიკალური წინადადების, მიზნის, დანიშნულების და დივერგენციის ინდიკატორის ინტეგრაცია ფუნდამენტურად აუცილებელია კორპორატიული ბრენდინგის ეფექტიანობისთვის.

როგორ მოვახდინოთ კორპორატიული ბრენდინგი?

როგორც წესი კორპორატიული ბრენდინგი იწყება მენეჯმენტისა და ძირითადი პერსონალის მიერ ბრენდის ბუნების, ბიზნესის ფილოსოფიების, გრძელვადიანი და მოკლევადიანი მიზნების და სამიზნე აუდიტორიის გაგებით,ბაზარზე ბრენდის, პროდუქტებისა და სერვისების პოპულარიზაციისთვის.

შემდეგი ნაბიჯი არის ბრენდის პოზიციონირება ბაზარზე ზუსტად ისე როგორც ზემოთ განვიხილეთ, თუმცა განსხვავება ისაა, რომ აქ არა პროდუქტს არამედ მიზნობრივ სეგმენტს ვაფასებთ, ანუ იმას თუ ვისზე უნდა იყოს ჩვენი ბრენდი მორგებული.

შემდეგი მოდის ბრენდის ხედვა და მისიის განაცხადები, რომელსაც საკმაოდ მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს კორპორატიული ბრენდინგის ფარგლებში.

შემდეგ იწყება მუშაობა კრეატიულ ელემენტებზე, როგორიცაა ლოგო, სლოგანი, თილისმა, ფერების პალიტრა და დიზაინის შაბლონები.

ბევრი კომპანია პარალელურ რეჟიმში იყენებს ჰიბრიდულ ბრენდინგს ანუ კორპორატიულ ბრენდინგსა და პერსონალურ ბრენდინგის ადაპტურ ინტეგრაციას ახდენს, ქირაობს ბრენდის სახეს, როგორიცაა ცნობილი სპორტსმენი, კინოვარსკვლავი ან ცნობილი ადამიანი ნებისმიერი სფეროდან, ქმნის ეთოსურ რეკლემას და ავსებს ბრენდის ბუნებას და მის შეთავაზებებს.

მას შემდეგ, რაც მოხდება ზემოაღნიშნული პუნქტების იმპლემენტაცია, დროა განახორციელოთ კორპორატიული ბრენდინგის სტრატეგიები კორპორატიულ დონეზე სხვადასხვა ღონისძიებებში სპონსორობითა და მონაწილეობით, რომლებიც ანიჭებენ ბრენდს სათანადო ხილვას სამიზნე აუდიტორიაში და ქმნიან ნიშას ბაზარზე.